ΜΝΗΜΕΙΟ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΠΛΙΤΩΝ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ 1940-1941ΑΠΟ ΕΔΩ ΞΕΚΙΝΗΣΕ
η πρώτη νικηφόρα αντεπίθεση ανεπιστρεπτί εναντίον των φασιστών εισβολέων Ιταλών και του άξονα της φασιστικής Γερμανίας και Ιταλίας στη διάρκεια του Β`Π.Π. σε παγκόσμιο επίπεδο, διότι στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας και πιο συγκεκριμένα στις δυτικές παρυφές του όρους Λύγκου, ύψωμα Αννίτσας, Σκούρτζας, Βασιλίτσας, αναχαιτίστηκε και συντρίφθηκε εξ ολοκλήρου η 3η Ορεινή Μεραρχία Αλπινιστών Τζούλια, η οποία είχε εισβάλει στην Ήπειρο και Δυτική Μακεδονία από την 28η Οκτωβρίου 1940.
Η όλη επιχείρηση συντριβής των Ιταλών έγινε από την Ταξιαρχία Ιππικού με αρχηγό τον Συνταγματάρχη Σωκράτη Δημάρατο, το 5ο Σύνταγμα Τρικάλων, το 7ο Σύνταγμα Χαλκίδας και τμήματα της Μεραρχίας Ιππικού από Καλαμπάκα και λοιπών Δυνάμεων ιππικού, πεζικού, πυροβολικού, τα οποία προωθήθηκαν στις 31 Οκτωβρίου στην περιοχή των Γρεβενών.
Yπό την άξια ηγεσία του Αρχιστράτηγου Αλεξάνδρου Παπάγου, του διοικητού Β` σώματος Στρατού Στρατηγού Παπαδόπουλου και του Μεράρχου Βραχνού κατορθώθηκε με τη συμπαράσταση του Λαού των Γρεβενών και Βοϊου σε τρόφιμα και μεταφορά πυρομαχικών, σε διάστημα 10 ημερών να γίνει το θαύμα της Πίνδου, το έπος του Ελληνικού Στρατού, η πρώτη νίκη επί των Ιταλών, η πρώτη ήττα του φασισμού στην υποταγμένη Ευρώπη του Β` Π.Π. που επηρέασε καθοριστικά την εξέλιξη αυτού.
Ο πόλεμος είναι πια πραγματικότητα. Ούτε ο βαρύς χειμώνας, ούτε η δύναμη του ισχυρού αντιπάλου, ούτε κι αυτός ο θάνατος ακόμα, ανακόπτουν την ορμή των ΕΛΛΗΝΏΝ.
Σείεται η Πίνδος από τις νίκες του Ελληνικού Στρατού κατά των Ιταλών, από την γενναιότητα, αυταπάρνηση και μαχητικότητα των στρατιωτών μας.
Η μάχη της Πίνδου, το έπος της Πίνδου είναι πλέον γεγονός.
Η ΠΡΩΤΗ ΝΙΚΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΔΩ…ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΝΙΚΗ ΑΛΛΑ ΚΑΙ Η ΠΡΩΤΗ ΝΙΚΗΦΟΡΑ ΑΝΕΠΙΣΤΡΕΠΤΙ ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ
Στον τομέα της Πίνδου οι στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον των εισβολέων-φασιστών Iταλών και της περιβόητης 3ης Μεραρχίας Αλπινιστών Τζούλια τελείωσαν στις 10 Νοεμβρίου 1940 με περιφανή νίκη των ελληνικών Στρατευμάτων.
Η μεγάλη στρατιωτική μονάδα, που έδρασε στην περιοχή Γρεβενών, στο ύψωμα της Αννίτσας και Σκούρτζας και προς τη Βασιλίτσα και τη Σαμαρίνα, ήταν η Ταξιαρχία Ιππικού. Διοικητής της Ταξιαρχίας ήταν ο Συνταγματάρχης Σωκράτης Δημάρατος από τη Βούρμπιανη Κόνιτσας.
Στα υψώματα που βρίσκονται δυτικά και νοτιοδυτικά της Αννίτσας (1728μ) (προς Σαμαρίνα και Δίστρατο – Ρέντα, Βασιλίτσα, Γομάρα ) διεξήχθησαν από τις 2-10 Νοεμβρίου 1940 οι επιχειρήσεις των μονάδων της Ταξιαρχίας Ιππικού εναντίον της 3ης Μεραρχίας Αλπινιστών Τζούλια.
Η αποστολή της Μεραρχίας Τζούλια ήταν να κινηθεί από την περιοχή Ερσέκα – Λεσκοβίκι της Αλβανίας – Κεράσοβο – Φούρκα –Ελεύθερο- Παλαιοσέλι – Άρματα – αυχένας Ρωμηού – Σαμαρίνα – Δίστρατο και εκατέρωθεν του όρους Σμόλικα (υψ. 2637 μ.), να εισχωρήσει στο ελληνικό έδαφος, να προχωρήσει προς Βοβούσα – πηγές Αώου και να καταλάβει το Μέτσοβο (ο αντικειμενικός στόχος), για να αποκόψει το δρομολόγιο που οδηγούσε από τη Θεσσαλία στα Ιωάννινα και συνεπώς να παρεμποδίσει την επικοινωνία και τον ανεφοδιασμό των δυνάμεων της Ηπείρου και της VIII Μεραρχίας Ηπείρου.
Η πρόβλεψη του Β` Σώματος Στρατού να κινηθούν οι ιππείς της Ταξιαρχίας Ιππικού με οχήματα από Κοζάνη προς το Δοτσικό Γρεβενών, ανεξάρτητοι από τους ίππους ήταν καθοριστικός παράγοντας επιτυχίας στον τομέα της Πίνδου, γιατί διαφορετικά η επάνδρωση της τοποθεσίας θα γινόταν μετά τρεις ημέρες και τα αποτέλεσμα θα ήταν δυσμενή για όλη την ελληνική αμυντική διάταξη.
Το απόγευμα της 1ης Νοεμβρίου, η Ταξιαρχία Ιππικού βρισκόταν στο ύψωμα Σκούρτζα (1800μ.) με τούς Ιταλούς να έχουν καταλάβει ήδη τη Σαμαρίνα. Το ψύχος κατά τη νύκτα κατέστη δριμύτατο λόγω του πνέοντος σφοδρού ανέμου. Από τις 2 Νοεμβρίου άρχισαν οι επιθετικές ενέργειες της Ταξιαρχίας από την γραμμή εξορμήσεως – επιθέσεως ( ύψωμα Αννίτσα –Σκουρτζα) και στις 4 Νοεμβρίου καταλαμβάνεται – ελευθερώνεται η Σαμαρίνα από τον Ελληνικό Στρατό (Ταξιαρχία Ιππικού).
Οι απώλειες που υπέστη η Julia ήταν κυριολεκτικά πρωτοφανείς. Ο Μουσολίνι στις 18 Νοεμβρίου θα παραδεχθεί σε ομιλία του:
«…………..η Μεραρχία Αλπινιστών Julia που υπέστη τρομακτικές απώλειες, που τράπηκε σε φυγή, που ξεχαρβαλώθηκε ολότελα από τους Έλληνες…………………»
Για την περίλαμπρη αυτή νίκη βοήθησαν και οι κάτοικοι των χωριών των Γρεβενών.
Τελικά, όταν ο ελληνικός στρατός ανέβηκε την 1 Νοεμβρίου στην Πίνδο (περιοχή Αννίτσας -Δοτσικού –Φιλιππαίων ) συνάντησε τις γυναίκες τις Πίνδου, τις Ελληνίδες μάνες, εκεί στην πρώτη γραμμή, να έχουν έτοιμα τα πυρομαχικά και το ψωμί για τον Έλληνα στρατιώτη, για τα παιδιά τους.
Ο λαός (νέοι –γέροι –γυναίκες –γιαγιάδες) της περιοχής μας, των χωριών μας προετοίμασε την περιοχή της Πίνδου, για να έρθει να πολεμήσει ο Ελληνικός Στρατός τους Ιταλούς Φασίστες εισβολείς.
ΥΓ.15 Αυγούστου, Χρόνια Πολλά. Η Παναγία να μας χαρίζει υγεία, αγάπη και ειρήνη.
ΣΤΩΜΕΝ ΚΑΛΩΣ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
ΣΤΕΡΓΙΟΣ Β. ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΕΑΝ ΓΡΕΒΕΝΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΠΕ02
