Το πόρισμα του ΣΔΟΕ
Βόμβα σε Μαρινόπουλο ρίχνει η «Αυγή». Αφορά ένα κατάστημα, το ερώτημα που απασχολεί όμως τις διωκτικές αρχές είναι κατά πόσο η υπόθεση αυτή θα μπορούσε να αποτελεί γενικευμένη πρακτική.
Οι περισσότεροι από εμάς θα έχουμε μπει σε κάποιο συνοικιακό σούπερ μάρκετ με την επωνυμία “ok! anytime market” με σήμα ένα γελαστό ανθρωπάκι.
Η αλυσίδα αυτή σούπερ μάρκετ, που δεν έχει ζητήσει να υπαχθεί στο άρθρο 99 σημειωτέον, ιδρύθηκε το 2004 από μία ιδιοκτήτρια πολυκαταστήματος και την Carrefour Μαρινόπουλος. Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας, έναν χρόνο μετά, ανοίγουν τα πρώτα καταστήματα franchise και ώς το τέλος του έτους αριθμούσαν ήδη τα 19 (14 από τα οποία με τη μέθοδο franchise).
Το τέλος του 2006 βρίσκει την εταιρεία με 29 καταστήματα, 4 εκ των οποίων ιδιόκτητα και με ανάπτυξη τζίρου της τάξεως του 120%.
Το 2007 ήταν κομβικής σημασίας για την εταιρεία, καθώς άνοιξαν 24 καταστήματα, με τον τζίρο λιανικών πωλήσεων να αγγίζει τα 25.000.000 ευρώ, αριθμός ο οποίος για το 2008 ξεπέρασε τα 40.000.000 ευρώ.
Το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2010 βρήκε την εταιρεία με 83 καταστήματα και τζίρο λιανικών πωλήσεων στα 80.000.000 ευρώ. Το 2012, με την εταιρεία να βρίσκεται στο απόγειό της, η Μαρινόπουλος αυξάνει το ποσοστό της από το 34% στο 51% και καθίσταται έτσι κύρια μέτοχος. Αυξάνει αντιστοίχως και τα έσοδά της; Ίσως όχι…
Πρόσληψη μετά από άνωθεν εντολή
Μετά από μήνυση που υποβλήθηκε, ο εισαγγελέας Πρωτοδικών Αθηνών παραγγέλλει στο ΣΔΟΕ να εξετάσει «καταγγελία για διακίνηση χρημάτων χωρίς νόμιμα παραστατικά από την εταιρεία Κ&Κ (σ.σ.: όλα τα στοιχεία των εφεξής εμπλεκομένων είναι στη διάθεση της «Αυγής») προς την κ. Ξ και κ. Κ (σ.σ.: μέλη του Δ.Σ. της Ο.Κ.! Anytime Α.Ε.) και την καταγγελία για διπλές καρτέλες». Πράγματι, στις 10 Απριλίου 2014 κλιμάκιο του ΣΔΟΕ έκανε έφοδο στο επίμαχο κατάστημα, στην περιοχή του Ζωγράφου.
Στη στοιχειοθέτηση της υπόθεσης κομβική θέση έχει μία μάρτυς, με αρχικά Α.-Δ.Α., που είχε διατελέσει προϊσταμένη του καταστήματος. Πρόκειται για μια μαρτυρία αποκαλυπτική των μηχανισμών, ξεκινώντας πρώτα απ’ όλα με το πώς βρέθηκε εκεί.
Κατόπιν εντολής της Α.Σ., που είναι περιφερειάρχης της θυγατρικής καταστημάτων και υπάλληλος της Ο.Κ.! Anytime Α.Ε., δήλωσε οικειοθελή αποχώρηση από το κατάστημα της Μιχαλακοπούλου, όπου δούλευε έως τότε, και προσελήφθη από το κατάστημα της Κ&Κ. Ενημερώθηκε δε από την κ. Σ ότι οι Κ&Κ παρέδωσαν το κατάστημα, το οποίο θα λειτουργούσε εφεξής η Ο.Κ.! Anytime Α.Ε. με την υποχρέωση να πληρώνει τα δάνειά του.
Κατάθεση σε ατομικό λογαριασμό
Προμηθευτές φρέσκων προϊόντων, μισθοί, λογαριασμοί ΔΕΚΟ, τρέχοντα έξοδα και τα εναπομείναντα ποσά των ημερήσιων εισπράξεων παρέμεναν στο ταμείο και δύο φορές την εβδομάδα (Τρίτη και Σάββατο) αποστέλλονταν με χρηματαποστολή της Pyrsos Α.Ε. (σ.σ.: είναι η εταιρεία security που έβαλε λουκέτο πρόσφατα…) σε κλειστό φάκελο μετρητά και έντυπο συμπληρωμένο που τους είχε δώσει η Α.Ε. Σε αυτό αναγράφονταν ο αριθμός λογαριασμού της Τράπεζας Marfin 88…, το όνομα στο οποίο αντιστοιχούσε ο λογαριασμός και τα ποσά αναλυτικά. Πρόκειται για ατομικό λογαριασμό μετόχων της εταιρείας, και όχι εταιρικό λογαριασμό.
Voucher και τιμολόγια παραδίδονταν στην κ. Σ., κατόπιν στον κ. Γ. και τον κ. Μ., λογιστές της Ο.Κ.! Anytime Α.Ε. και μετά επιστρέφονταν στο κατάστημα. Σε καθημερινή βάση συμπληρωνόταν ένα διπλότυπο ημερήσιο φύλλο ταμείου σε Εxcel και κάθε βράδυ στελνόταν στους τρεις λογιστές της Ο.Κ.! Anytime Α.Ε., Α.Σ., Ε.Μ. και Β.Τ.
Την παραπάνω κατάθεση επιβεβαιώνει η Τράπεζα Πειραιώς, που απορρόφησε εν τω μεταξύ τη Marfin: Ώς τις 9 Μαρτίου 2011 οι καταθέσεις γίνονταν μεμονωμένα για το κάθε κατάστημα μέσω χρηματοποστολής στο λογαριασμό ταμιευτηρίου 88…. CPB – Marfin, με δικαιούχους Ξ.Δ. – Ρ.Β. Η Κ&Κ ήταν ένας εκ των καταθετών. Από εκεί και πέρα, οι καταθέσεις γίνονται μαζικά.
Αντιθέτως, η εταιρεία security υποστηρίζει ότι ουδέποτε εκτέλεσε χρηματαποστολές, ουδέποτε εξέδωσε τιμολόγια για τους Ξ.Δ. και Κ.Κ., ενώ τα χρήματα που παραλάμβανε από τα καταστήματα Ο.Κ.! Anytime Α.Ε. τα έτη 2010-11 παραδίδονταν στην Τράπεζα Eurobank. Αλλά και ο Ε.Κ., που διαδέχθηκε την Α.-Δ.Α. στο «τιμόνι» του καταστήματος, καταθέτει πως το όποιο υπόλοιπο περίσσευε, παρέμενε στο χρηματοκιβώτιο, καθώς στον ίδιο ουδέποτε είχε δοθεί εντολή κατάθεσης σε κάποιο λογαριασμό. Χρήματα που… στέρεψαν σε βάθος χρόνου, λόγω της πτώσης τζίρου.
Το πόρισμα του ΣΔΟΕ
Με βάση το πόρισμα της έκθεσης ελέγχου του ΣΔΟΕ, από το λογαριασμό των Ξ.Δ. – Β.Ρ. κατατίθονταν ποσά κατά κύριο λόγο στον εταιρικό τραπεζικό λογαριασμό Ο.Κ.! Anytime Α.Ε., επίσης σε πληρωμές υπαλλήλων αλλά και στον ατομικό λογαριασμό των Ξ.Δ. -Κ.Κ.
Κατά τη μεταφορά ποσών από τον λογαριασμό στον οποίο κατέληγαν οι χρηματαποστολές, διαπιστώθηκε ότι στα βιβλία της Ο.Κ.! Anytime Α.Ε. πιστώνονταν διαφορετικοί πελάτες από αυτούς που πραγματικά κατέθεταν τα χρήματα ή πιστώνονταν πελάτες με μικρότερα ποσά από αυτά που είχαν καταθέσει.
Από τα παραπάνω (και ιδιαίτερα τις διαφορές μεταξύ εισπραχθέντων και καταχωρηθέντων στα βιβλία ποσών), προκύπτει ότι η Ο.Κ.! Anytime Α.Ε. εισέπραττε χρήματα από τους Κ&Κ για τα οποία δεν εξέδιδε παραστατικά και φορολογικά στοιχεία, όπως αποφάνθηκε το Σώμα Δίωξης.
Και στο «διά ταύτα», το ΣΔΟΕ διαπίστωσε τις εξής δύο φορολογικές παραβάσεις: την πλημμελή τήρηση βιβλίων και τη μη έκδοση φορολογικών στοιχείων, που στη μεν χρήση 2010 ήταν συνολικής αξίας 75.000 ευρώ (αυτή είναι η αξία του ποσού για το οποίο δεν εκδόθηκαν παραστατικά), στη δε χρήση 2011 53.000 ευρώ. Ο έλεγχος δεν επεκτάθηκε στον έλεγχο των λοιπών συναλλαγών της Ο.Κ.! Anytime Α.Ε., ενώ και ο εισαγγελέας φαίνεται πως περιορίστηκε στη συγκεκριμένη περίπτωση.
Τα ερωτήματα που απασχολούν το ΣΔΟΕ
Υπάρχει η περίπτωση το μεμονωμένο αυτό περιστατικό να μην ήταν και τόσο…μεμονωμένο; Αυτό είναι το ερώτημα που απασχολεί, έστω και εκ των υστέρων, τις διωκτικές αρχές.
Στο πόρισμά του το ΣΔΟΕ επισημαίνει πως η Pyrsos (η εταιρεία security δηλαδή) εκτελούσε χρηματαποστολή από το κατάστημα Κ&Κ, όπως και από όλα τα καταστήματα της αλυσίδας Ο.Κ.! Anytime Α.Ε., κατ’ εντολή και λογαριασμό της Ο.Κ.! Anytime Α.Ε. -και αυτή η τελευταία παρατήρηση έχει προφανώς τη δική της αξία.
Από τον έλεγχο προέκυψαν ενδείξεις ότι μικρά σούπερ μάρκετ με προβλήματα ρευστότητας τίθονταν υπό «παρακολούθηση» και ακολουθούσε η… ελκυστική πρόταση: αν συμφωνούσαν οι ιδιοκτήτες, θα προμηθεύονταν στο εξής τα προϊόντα της Ο.Κ.! Anytime Α.Ε., ενώ θα εγκαθίστατο και προσωπικό που θα έλεγχε τη λειτουργία του καταστήματος.
Στελέχη του ΣΔΟΕ με εμπειρία εξηγούσαν εξάλλου ότι με τη μέθοδο η αρχική κατάθεση να γίνεται σε ατομικό λογαριασμό των μετόχων και μέρος μόνο του ποσού να κατατίθεται εν συνεχεία στο λογαριασμό της εταιρείας, μόνο το τελευταίο αυτό ποσό εγγραφόταν ως πληρωμή του συγκεκριμένου πελάτη.
Έτσι, ο διαχειριστής του υποκαταστήματος εμφανιζόταν να πληρώνει λιγότερα χρήματα από αυτά που πραγματικά είχε δώσει.
Όμως ο φαύλος κύκλος δεν σταματούσε εκεί. Και η Ο.Κ.! Anytime Α.Ε. εμφανίζεται να έχει σημαντική οφειλή προς τη Μαρινόπουλος. Μήπως οι οφειλές συμψηφίζονταν με αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, όπως ακούγεται στην αγορά; Και μήπως αυτός είναι ένας από τους λόγους που δεν είχε ρευστότητα;
Κάτι που επιπλέον προβληματίζει το ΣΔΟΕ, με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα στη μητρική εταιρεία, είναι πώς γίνεται να έχει πρόβλημα ρευστότητας μια εταιρεία στην οποία οι πελάτες της πληρώνουν πάντα με μετρητά ή με πιστωτικές κάρτες.
Όπως δεν νοείται ως λογική επιχειρηματική κίνηση η εξαγορά άλλων σούπερ μάρκετ όταν έχει ήδη διαπιστωθεί πρόβλημα ρευστότητας. Επίσης, στην κοινή εμπορική πρακτική, αν μια επιχείρηση franchise δεν πληρώνει, πολύ απλά δεν εφοδιάζεται.
