Η ανάδειξη του 58χρονου κ. Δ. Κουτσούμπα στο ύπατο αξίωμα ήταν μια μακρά διαδικασία που απασχολούσε τους ηγετικούς κύκλους του ΚΚΕ εδώ και αρκετά χρόνια και συγκεκριμένα από την εποχή που μετακινήθηκε από τη διεύθυνση του «Ριζοσπάστη» για να αναλάβει εκ μέρους του Πολιτικού Γραφείου τις διεθνείς σχέσεις του ΚΚΕ (2007).

Μπορεί αποκλίσεις πολιτικού και ιδεολογικού χαρακτήρα να μην υπήρχαν μεταξύ των επιτελών του κόμματος,  διαφορετικές προτιμήσεις όμως για τα πρόσωπα που θα εκαλούντο – όταν θα ερχόταν το πλήρωμα του χρόνου – να πάρουν τη σκυτάλη από τα χέρια της κυρίας Παπαρήγα υπήρχαν.

Ωστόσο οι πολιτικές εξελίξεις που ακολούθησαν με επίκεντρο τη διπλή εκλογική αναμέτρηση του Μαΐου – Ιουνίου 2012, κατά την οποία το ΚΚΕ απώλεσε περί το ήμισυ των δυνάμεών του, η δημόσια διαφοροποίηση της «εσωκομματικής αντιπολίτευσης» μέσω του προσυνεδριακού διαλόγου που διεξήχθη προσφάτως, αλλά και η συνολική κάμψη της πολιτικής και οργανωτικής απήχησης του κόμματος, μαζί με τα σοβαρά προβλήματα οικονομικής επιβίωσής του, έθεσαν επί τάπητος το ζήτημα της διαδοχής.

Η κυρία Παπαρήγα είχε λάβει τις αποφάσεις της, τις οποίες είχε συζητήσει τουλάχιστον με έναν στενό κύκλο συντρόφων της, μεταξύ των οποίων ο κραταιός κ. Δ. Γόντικας, ιστορικό στέλεχος και εκ των εμπειρότερων κομματικών παραγόντων του ΚΚΕ, εξ αυτών που στήριξαν την ανάδειξη του κ. Κουτσούμπα στη θέση του γενικού γραμματέα.

Αν και στη σχετική ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του ΚΚΕ δεν αναφέρεται αν ήταν ομόφωνη ή όχι η εκλογή του στο ανώτατο κομματικό πόστο, ωστόσο το ζήτημα είχε κριθεί καθώς ο κ. Γόντικας φέρεται να είχε το προβάδισμα στο επίπεδο των συσχετισμών του συνεδρίου υπερσκελίζοντας την ομάδα των «σκληροπυρηνικών» (Μ. Μαΐλης, Στ. Λουκάς, Κ. Παρασκευάς κ.ά.), οι οποίοι φέρεται να προωθούσαν εδώ και κάποιο διάστημα την πρόταση για τον κ. Γ. Μαρίνο ως διάδοχο.