ΣΕΛΙΔΕΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΩΝ ΓΡΕΒΕΝΩΝ

Τόμος Β΄

Αποστόλου Ι. Παπαδημητρίου

Χορηγία Φιλοπάτριδων Γρεβενιωτών

Γρεβενά 2014, σελ. 459

Ο Απόστολος Παπαδημητρίου, ο συγγραφέας του βιβλίου: «Σελίδες Ιστορίας των Γρεβενών», που παρουσιάζω στο σημείωμα αυτό, είναι ηλεκτρολόγος -μηχανολόγος μηχανικός του Ε.Μ.Π. Για μια τριακονταετία ( από το 1974) εργαζόταν στη ΔΕΗ και για πολλά χρόνια κατείχε τη θέση του Διευθυντή στο κατάστημα της Κοζάνης. Για πολλά πάλι χρόνια  ήταν Γενικός Γραμματέας του Συλλόγου Πολυτέκνων Κοζάνης  και Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών Κοζάνης. Σε τοπικό κανάλι παρουσιάζει την εκπομπή: ΜΑΡΤΥΡΙΑ». Σήμερα είναι συνταξιούχος.

Το βιβλίο αυτό δεν είναι το πρώτο που γράφει ο συγγραφέας. Στο ενεργητικό του έχει άλλα τέσσερα, που κυκλοφορούν στη βιβλιαγορά με τους τίτλους : «Επιστήμη, υλισμός και πίστη-Τόμος Α΄» (1984), «Επιστήμη, υλισμός και πίστη- Τόμος Β΄» (1990), «Ο κόσμος του λογικού όντος» (1999), «Σελίδες Ιστορίας των Γρεβενών-Τόμος Α΄» (2002).  Άρθρα του  έχουν δημοσιευτεί, κατά καιρούς, σε περιοδικά κι εφημερίδες.

Οι «Σελίδες Ιστορίας των Γρεβενών», το νέο αυτό βιβλίο του Απόστολου Παπαδημητρίου, όπως καταλαβαίνει και ο αναγνώστης, είναι συνέχεια ενός άλλου, που κυκλοφόρησε το 2002, με τον ίδιο τίτλο. Όπως εκείνο, έτσι και τούτο είναι ιστορική μελέτη, που δίνει συνθετική την εικόνα της ιστορίας των Γρεβενών, με μαρτυρίες, τεκμηριωμένους σχολιασμούς κι άλλα ντοκουμέντα (φωτογραφίες, έγγραφα, ενθυμήσεις κλπ.).

 Η περίοδος που εξετάζεται αναφέρεται, ειδικότερα: α) στον Ξεσηκωμό του Γένους, πριν και κατά την Επανάσταση του 1821, στην περιοχή των Γρεβενών (ανταρσία Αλή-πασά , Ζιακαίοι, δράση Αλβανών κλπ.), β)στην εκκλησιαστική και κοινωνική ζωή κατά την περίοδο 1821-1850 ( εξισλαμισμοί, νεομάρτυρες, ληστές κλπ.), γ) στην επαναστατική δράση 1853-1882( επαναστάσεις  1854 και 1878, μάχες: Φιλλουριάς., Καλαμπάκας και Σπηλαίου, μέτωπο Ηπείρου κλπ.), δ) στα εκκλησιαστικά κατά το Β΄ μισό του 19^ου αιώνα και κατά τις αρχές του 20^ου( Μητροπολίτες, ιερείς, ναοί, μοναστήρια κλπ.), ε) στην εκπαίδευση κατά το Β΄ μισό του 19^ου αιώνα και κατά τις αρχές του 20^ου(σχολεία, δάσκαλοι κλπ.), στ) στην κοινωνική ζωή κατά το Β΄ μισό του 19^ου αιώνα και κατά τις αρχές του 20^ου (πληθυσμός, οικισμοί, δημόσια έργα, υπηρεσίες, ήθη κι έθιμα, αδελφότητες, μετανάστευση κλπ.).  

Το βιβλίο αντλεί το υλικό του, από πολλές πηγές. Στοιχεία πολύτιμα που μέχρι χτες ήταν ξεχασμένα σ’ απίθανες γωνιές βιβλιοθηκών κι αρχείων, έρχονται στο φως, για να τα μαθαίνουν και οι νεότεροι. Και πρέπει να τα μαθαίνουν, γιατί μόνο έτσι θα ξέρουν ποιοι είναι και πού είναι ο δρόμος τους να πάνε. Κι από τα στοιχεία αυτά ο συγγραφέας κρατάει μόνο τα «χρειώδη», δηλαδή ό,τι είναι καίριο και σημαντικό, ακολουθώντας στην ταξινόμησή του τη λεγόμενη συγκριτική μέθοδο, που πάει να πει πως αλλού χρησιμοποιεί την αφήγηση αλλού την περιγραφή κι αλλού την ανάλυση ή την ερμηνεία, χωρίς, ωστόσο, να παραλείπει να βάζει, όπου χρειάζεται, συμμέτοχες κι αυτές τις ίδιες τις πηγές.

   Αυτό είναι το βιβλίο. Πρόκειται για μια πολύ καλή πηγή στην κατεύθυνση που κινείται. Κερδισμένη η τοπική ιστορία. Κι ευτυχώς που υπάρχουν οι πηγές αυτές…Ευτυχώς, γιατί αυτά τα μικρά αρχεία εθνικής μνήμης κι αυτογνωσίας, είναι που εμπλουτίζουν τη Γενική Ιστορία, ακριβώς, όπως οι παραπόταμοι το μεγάλο ποτάμι. Αποδέκτες του: οι  απανταχού Γρεβενιώτες, οι ιστορικοί, οι ειδικοί και όχι μόνο…

*Ντάγκας Ευάγγελος

Σχολικός Σύμβουλος  ε.τ.