Φορούσε ανδρικά ρούχα, πήγαινε σε καφενεία. Εμαθε να πυροβολεί. Αλλά είναι γυναίκα. Η Στάνα Σέροβιτς είναι η τελευταία «ορκισμένη παρθένα» του Μαυροβουνίου.
Είναι μία ασυνήθιστη πρακτική, που υπήρχε στα απομακρυσμένα χωριά των Βαλκανίων από τις μεσαιωνικές εποχές. Η παράδοση έλεγε ότι αν η «κεφαλή» μιας οικογένειας, σε αυτή την ισχυρή πατριαρχική κοινωνία, πέθαινε χωρίς άνδρα κληρονόμο, μία από τις κόρες του μπορούσε να επιλέξει να γίνει «άνδρας».
Αυτό σήμαινε ότι φορούσε ανδρικά ρούχα, της επιτρεπόταν να καπνίζει, να κάνει παρέα με τους άνδρες στο καφενείο και να έχει όπλο. Αυτά τα «προνόμια» όμως είχαν και ένα αντίτιμο. Επρεπε να γίνει «ορκισμένη παρθένα».
Ο όρκος αγαμίας και η υπόσχεση να φροντίζει τη μητέρα, τις αδελφές της και την περιουσία της οικογένειας ήταν ισόβιες δεσμεύσεις. Σε πολλές περιπτώσεις, γράφει ο Guardian, αυτός ήταν ο μοναδικός τρόπος για να κληρονομήσει μία γυναίκα την περιουσία της οικογένειας.
Τον Μάιο, η λεγόμενη τελευταία ορκισμένη παρθένα του Μαυροβουνίου μεταφέρθηκε από το χωριό της, σε έναν οίκο ευγηρίας, καθώς υπήρχαν φόβοι για την υγεία της. Η Στάνα Σέροβιτς γεννήθηκε το 1936 και ήταν το μικρότερο παιδί μίας οικογένειας με πέντε κόρες και δύο γιους, οι οποίοι όμως πέθαναν σε μικρή ηλικία.
Οσο ήταν ακόμη παιδί, υποσχέθηκε στον πατέρα της ότι δεν θα παντρευτεί ποτέ και ότι θα φροντίσει την οικογένεια. Ολη τη ζωή της, συναναστρεφόταν με άνδρες. Αρχισε να καπνίζει από τα πέντε της χρόνια, δούλευε στα χωράφια του πατέρα της από τα επτά της και εκείνος της έμαθε πώς να πυροβολεί. «Θεωρούσε τον εαυτό της άνδρα και οι αδελφές της την αντιμετώπιζαν ως τον αδελφό τους», είπε πρόσφατα η εξαδέλφη της, Μάρα Σέροβιτς.
Δεν φόρεσε ποτέ γυναικεία ρούχα. Οι παραδοσιακά «γυναικείες δουλειές», όπως το πλύσιμο και το καθάρισμα ήταν πράγματα που έκαναν οι αδελφές της. Εκείνη ήταν πάντα ο άνδρας της οικογένειας.
Ολη της τη ζωή, λέει η οικογένειά της, θεωρούσε ότι ήταν προνομιούχα και όχι ότι της στερήθηκε η θηλυκή ταυτότητά της και η ζωή που θα έκανε ως γυναίκα. Η αντίληψη ότι ήταν μία τιμή για μία γυναίκα να αναλαμβάνει τον ρόλο ενός άνδρα, υπήρξε επί αιώνες η βάση για αυτή την παράδοση των ορκισμένων παρθένων, σχολιάζει η βρετανική εφημερίδα.
Σήμερα όμως, στα 80 της χρόνια, η Σέροβιτς αναγκάστηκε να πουλήσει το μεγαλύτερο μέρος του κοπαδιού από αγελάδες που είχε, καθώς μία από αυτές την τραυμάτισε πέρυσι. Μετά από ένα πρόσφατο τηλεοπτικό ρεπορτάζ για την Σέροβιτς, που προβλήθηκε στο Μαυροβούνιο, πολλοί από κάθε σημείο της χώρας προσφέρθηκαν να τη βοηθήσουν. Οι τοπικές αρχές της εξασφάλισαν μία θέση σε οίκο ευγηρίας, απορρίπτοντας τις οικονομικές προσφορές του κόσμου. «Είναι καθήκον μας να φροντίσουμε την Στάνα», είπε μία κοινωνική λειτουργός στην περιοχή.
Οι ρίζες αυτής της παράδοσης είναι στα ορεινά βουνά του Μαυροβουνίου, το νότιο Κόσοβο και τη βόρεια Αλβανία, στον 15ο αιώνα. Κάποια νησιά των δαλματικών ακτών επίσης την υιοθέτησαν. Οι γυναίκες έκοβαν κοντά τα μαλλιά τους, φορούσαν ανδρικά ρούχα και συχνά άλλαζαν τα ονόματά τους, ενώ αντέγραφαν τις ανδρικές χειρονομίες. Η παράδοση υπάρχει ακόμη στην Αλβανία, αλλά ήδη έχει «πεθάνει» στη Δαλματία, τη Βοσνία και πλέον διανύει τις τελευταίες ημέρες της στο Μαυροβούνιο.
Οσο για την Σέροβιτς, η τελευταία της επιθυμία είναι να γραφτεί στον οικογενειακό τάφο ότι υπήρξε ο μοναδικός γιος του πατέρα της.
