ΤΕΛΕΣΙΓΡΑΦΟ
Σοβαρά εμπόδια στην κυβέρνηση πριν καν αρχίσει επίσημα η νέα αξιολόγηση θέτει η τρόικα (ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ), μετά από την απορριπτική επιστολή-απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα σχέδια αναδιάρθρωσης που υπέβαλε η ελληνική πλευρά για τις δύο προβληματικές αμυντικές βιομηχανίες, την ΕΛΒΟ και τα ΕΑΣ, αλλά και για την ΛΑΡΚΟ.

Οι εξελίξεις προκαλούν έντονη ανησυχία ιδιαίτερα στους εργαζομένους των ΕΑΣ και της ΕΛΒΟ, οι οποίοι είναι απλήρωτοι επί οκτώ και τέσσερις μήνες αντιστοίχως, έχουν προχωρήσει σε επίσχεση εργασίας, και αντιμετωπίζουν πλέον το φάσμα της ανεργίας.

Η τρόικα ζητεί εδώ και καιρό το κλείσιμο των δύο αμυντικών βιομηχανιών και την απόλυση όλων των εργαζομένων ακόμη και χωρίς αποζημίωση, ενώ η ελληνική πλευρά προτείνει εκκαθάριση εν λειτουργία. Η τριμερής πέρασε ήδη το μήνυμα στην Αθήνα ότι η όποια λύση πρέπει να έχει «μηδενική δημοσιονομική επίπτωση».

Το θέμα των ΕΑΣ, ΕΛΒΟ και ΛΑΡΚΟ αποτελεί βασικό προαπαιτούμενο για την καταβολή του υπολοίπου της δόσης του 1 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα η οποία εγκρίθηκε πολιτικά τον Ιούλιο.

Στην ίδια λίστα περιλαμβάνονται η κινητικότητα 12.500 υπαλλήλων, η αποπληρωμή των χρεών του Δημοσίου προς την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ και η αναθεώρηση του Κώδικα των Δικηγόρων ώστε να καταργηθεί η υποχρεωτική παρουσία τους για σειρά πράξεων.

Τι λέει η Κομισιόν

Πηγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σημειώνουν προς «Το Βήμα» ότι «το θέμα είναι πολύπλοκο και οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται» και προσθέτουν ότι «δεν αρκεί να αναδιαρθρωθούν οι βιομηχανίες αλλά οι όροι πρέπει να είναι συμβατοί με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο Ανταγωνισμού εφόσον υπάρχουν ενισχύσεις από την ελληνική πλευρά».

«Πρέπει να παρουσιαστούν εφικτές και βιώσιμες λύσεις για τις τρεις εταιρείες» προσθέτουν οι ίδιες πηγές.

Κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών τονίζουν ότι το ζήτημα παραμένει υπό διαπραγμάτευση προσθέτοντας ότι «το χειρίζεται ο κ. Στουρνάρας». Η εμπλοκή αναμένεται ότι θα συζητηθεί σε τηλεδιάσκεψη με την τρόικα τις επόμενες ημέρες, καθώς οι επικεφαλής των κλιμακίων είναι προγραμματισμένο να έλθουν στην Αθήνα στις 19 Σεπτεμβρίου, ενώ στις 10 του μηνός αρχίζουν την προεργασία στην πρωτεύουσα οι τεχνικές αποστολές.

Το απαντητικό email της τρόικας έφτασε την Παρασκευή στα υπουργεία Οικονομικών και Αμυνας αιφνιδιάζοντας την κυβέρνηση. Κύκλοι του υπουργείου Αμυνας ανέφεραν ότι το email  «απορρίπτει τις προτάσεις ως “μη ρεαλιστικές” και “μη βιώσιμες”».

Η αναπληρωτής υπουργός Αμυνας κυρία Φώφη Γεννηματά ζήτησε την παρέμβαση του Πρωθυπουργού. Το θέμα αναμένεται ότι θα συζητηθεί σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο ενώ ήδη συντάσσεται η τεχνοκρατική απάντηση της ελληνικής πλευράς.

Που βρίσκεται η εμπλοκή

Ο πυρήνας του προβλήματος είναι οι κρατικές ενισχύσεις.

Για την εταιρεία των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων (ΕΑΣ)  βασικό «αγκάθι» είναι κρατικές ενισχύσεις ύψους 1,2 δισ. ευρώ  που δόθηκαν την περίοδο 2004-2012.

Η λύση που προτάθηκε στην τρόικα ήταν η διάσπαση του αμυντικού σκέλους των ΕΑΣ (που έχουν λάβει το 93%-95% των ενισχύσεων) από το πολιτικό. Ετσι, βάσει συγκεκριμένου άρθρου της συνθήκης της ΕΕ που επιτρέπει την κατ’ εξαίρεση παροχή ενισχύσεων για λόγους εθνικής άμυνας, θα μπορούσε να περιοριστεί η επιστροφή μόνο στο 5%-7% του σκέλους των ενισχύσεων που δόθηκαν για μη αμυντικούς σκοπούς. Το σχέδιο αυτό απορρίφθηκε.

Το σκέλος που συζητείται ακόμη στη χρήση του άρθρου 14Β του Ν3429. Είναι το ίδιο άρθρο στο οποίο εντάχθηκε και η ΕΡΤ, ωστόσο στην περίπτωση των ΕΑΣ η πρόταση της κυβέρνησης δεν προέβλεπε «λουκέτο».

Προέβλεπε περικοπή του κόστους με πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου και κλείσιμο ορισμένων από τα πέντε εργοστάσια που λειτουργούν σήμερα. Το σχέδιο για τη συρρίκνωση των ΕΑΣ κατά περίπου 60% εκτιμάται ότι θα οδηγήσει περίπου 500 εργαζομένους εκτός εταιρείας, από το σύνολο των περίπου 850 που εργάζονται σήμερα σε αυτή.

Τα ΕΑΣ αποτελούν όμιλο κατασκευαστικών εταιρειών που προέκυψε το 2004 από τη συγχώνευση της ΠΥΡΚΑΛ και της ΕΒΟ.

Η ΠΥΡΚΑΛ (Ανώνυμη Εταιρεία Ελληνικού Πυριτιδοποιείου & Καλυκοποιείου) ιδρύθηκε το 1874 και δραστηριοποιήθηκε στην κατασκευή πυρομαχικών μεσαίων και μεγάλων διαμετρημάτων, βλημάτων όλμων και πυροσωλήνων.

Η ΕΒΟ (Ελληνική Βιομηχανία Οπλων) ιδρύθηκε το 1977 και δραστηριοποιείται στην κατασκευή οπλικών και πυραυλικών συστημάτων, καθώς και πυρομαχικών μεσαίων και μεγάλων διαμετρημάτων.

Χωρίς αποζημίωση

Για την Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων (ΕΛΒΟ) η κυβέρνηση πρότεινε την ένταξή της στο άρθρο 14Α του ν. 3429/2005 για την ειδική εκκαθάριση δημοσίων επιχειρήσεων, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του Πτωχευτικού Κώδικα. Το καθεστώς αυτό θα έχει τελικό στόχο τη μερική ή ολική πώληση της επιχείρησης.

Στην εταιρεία έχει ήδη εφαρμοστεί σχέδιο αποχωρήσεων του προσωπικού και από τους 1.200 εργαζομένους έχουν απομείνει  350 άτομα. Αυτό που φοβούνται οι εργαζόμενοι είναι οι απολύσεις χωρίς αποζημίωση, κάτι που δεν αποκλείεται βάσει του άρθρου 14Α του ν. 3429/2005.

Αν υλοποιηθεί αυτό το σχέδιο ο εκκαθαριστής θα διοριστεί από το υπουργείο Οικονομικών και θα μπορεί σύμφωνα με το άρθρο 14Α «να αποφασίζει την άμεση διακοπή ή τον σταδιακό περιορισμό ή διακοπή της λειτουργίας της επιχείρησης» και παράλληλα να τερματίζει τις «συμβάσεις εργασίας του προσωπικού που συνδέεται με την επιχείρηση με σχέση εξαρτημένης εργασίας […] αζημίως για την επιχείρηση».

Τα χρέη της ΕΛΒΟ είναι μικρότερα από εκείνα της ΕΑΣ. Φθάνουν τα 25 εκατ. ευρώ ενώ εκκρεμεί το ήμισυ της επιχορήγησης του 2013, ύψους 7,5 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα, σύμφωνα με στελέχη της εταιρείας, να μην μπορεί να προχωρήσει η εκτέλεση προγραμμάτων.

Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1972 με την επωνυμία ΣΤΑΓΙΕΡ Ελλάς με σκοπό την παραγωγή και διάθεση φορτηγών οχημάτων, γεωργικών ελκυστήρων και σταθερών κινητήρων. Το 1986, μετά τη μεταβίβαση της αυστριακής συμμετοχής  στο Ελληνικό Δημόσιο, έλαβε τη σημερινή της ονομασία.  Μεταξύ άλλων, η ΕΛΒΟ παράγει τροχοφόρα και τεθωρακισμένα οχήματα που καλύπτουν πλήρως τις απαιτήσεις των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς επίσης και λεωφορεία και φορτηγά.

Η ΛΑΡΚΟ

Και στην περίπτωση της ΛΑΡΚΟ το αγκάθι είναι το ενδεχόμενο η ΕΕ  να ζητήσει την επιστροφή του συνόλου των κρατικών επιχορηγήσεων που έχει λάβει η εταιρεία ύψους 130 εκατομμυρίων ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες ο σύμβουλος του  Δημοσίου πρότεινε την ένταξη της  επιχείρησης  στις  διατάξεις  του  πτωχευτικού  δικαίου  (Αρθρο 99) προκειμένου  να  προστατευτεί από  τους πιστωτές  της, κυρίως από την  ΔΕΗ  η οποία  διεκδικεί 300  εκατ. ευρώ μέσω της Δικαιοσύνης. Την ίδια στιγμή πληροφορίες κάνουν λόγο για τμηματική πώληση του εργοστασίου και των μεταλλείων.