Αλλάζει ο χάρτης της ενέργειας
Η χώρα μας έχει την ιστορική ευκαιρία και διαθέτει ισχυρά εργαλεία για να ασκήσει ενεργητική ενεργειακή πολιτική και να γίνει παράγοντας σταθερότητας και προώθησης της ενεργειακής συνεργασίας, αποκτώντας αναβαθμισμένο ρόλο στο ζωτικό κομμάτι της Ανατολικής Μεσογείου.
Την «ακτινογραφία» του αγωγού TAP (Αδριατικός Αγωγός), καθώς και τα οφέλη του για την ελληνική και την ευρωπαϊκή οικονομία παρουσιάζει το «Forum» μέσα από 10 ερωτήσεις και απαντήσεις.
1 Τι σημαίνει TAP;
Είναι το ακρώνυμο του Trans Adriatic Pipeline. Στα ελληνικά σημαίνει Αδριατικός Αγωγός Μεταφοράς Φυσικού Αερίου.
2 Από πού θα μεταφέρει φυσικό αέριο και ποιες χώρες θα διασχίζει;
Ο TAP θα μεταφέρει ποσότητες από το κοίτασμα του Σαχ Ντενίζ ΙΙ (βρίσκεται στο Αζερμπαϊτζάν και συγκεκριμένα στην Κασπία Θάλασσα) προς τη Δυτική Ευρώπη. Θα συνδέεται με ένα πλέγμα αγωγών από το Αζερμπαϊτζάν μέχρι την Τουρκία. Ξεκινά τη διαδρομή του από τα ελληνοτουρκικά σύνορα. Εχει συνολικό μήκος 800 χλμ. Θα διασχίσει 478 χλμ. ελληνικού εδάφους, στη Βόρεια Ελλάδα. Από εκεί θα περνά στη γειτονική Αλβανία. Στη συνέχεια θα βυθίζεται μέχρι και 810 μέτρα κάτω από την Αδριατική, για να καταλήξει στις ακτές της Ιταλίας, όπου εκεί θα συνδεθεί με άλλο σύστημα αγωγών. Επίσης, το ελληνικό κομμάτι θα συνδεθεί με τη Βουλγαρία και από την Αλβανία θα υπάρξει διασύνδεση με τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων.
3 Τι ποσότητες φυσικού αερίου θα μεταφέρει και πότε θα ξεκινήσει η λειτουργία του;
Ο αγωγός αυτός είναι σχεδιασμένος σε πρώτη φάση να μεταφέρει ποσότητες 10 δισ. κυβικών μέτρων. Εχει τη δυνατότητα αυτές να αυξηθούν μέχρι και τα 20 δισ. κυβικά μέτρα. Το κοίτασμα του Σαχ Ντενίζ ΙΙ θα είναι έτοιμο να δώσει αέριο το 2019. Οπότε και τότε θα αρχίσει η λειτουργία του αγωγού.
4 Ο αγωγός ανήκει σε κάποιες εταιρείες;
Ναι. Εχει συσταθεί η κοινοπραξία TAP, με μετόχους την ελβετική Axpo (42,5%), τη νορβηγική Statoil (42,5%) και τη γερμανική E.ON Ruhrgas (15%). Πρόκειται για μεγάλες ενεργειακές εταιρείες παγκοσμίως. Θα μπουν και οι βασικοί μέτοχοι του κοιτάσματος Σαχ Ντενίζ ΙΙ, οι πολυεθνικές BP, TOTAL και η κρατική εταιρεία του Αζερμπαϊτζάν Socar. Οι εταιρείες αυτές θα αποτελέσουν και τον μεγαλύτερο χρηματοδότη του έργου.
5 Το ελληνικό Δημόσιο μπορεί να μπει μέτοχος;
Το ελληνικό Δημόσιο θέλει να μπει μέτοχος, είτε απευθείας είτε μέσω κάποιας εταιρείας του, σε ποσοστό τουλάχιστον 5%. Αλλά αυτό θα αποφασιστεί με τους μετόχους του TAP μετά το τέλος της κατασκευής του αγωγού.
6 Πότε θα ξεκινήσουν οι εργασίες κατασκευής του αγωγού;
Θα ξεκινήσουν την άνοιξη του 2014. Μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου θα έχουν καταγραφεί μέσα από ειδική επιτροπή όλα τα απαραίτητα βήματα που απαιτούνται για την αδειοδότηση του έργου.
7 Ποια είναι τα οφέλη που αποκομίζει η χώρα μας από τη διέλευση του TAP;
Τα οφέλη είναι πως γίνεται μια μεγάλη επένδυση, ύψους 1,5 δισ. ευρώ, στη χώρα μας. Θα δημιουργηθούν 2.000 άμεσες θέσεις εργασίας και 10.000 έμμεσες. Θα δοθούν «δουλειές» σε επιχειρήσεις και σε επαγγελματίες που σχετίζονται με τον αγωγό (π.χ. σωληνουργία, εκχωματώσεις, εξαρτήματα, μηχανικοί κ.λπ.). Αναβαθμίζεται γεωστρατηγικά ο ρόλος της χώρας μας, καθώς αποτελεί δίαυλο μεταφοράς ποσοτήτων φυσικού αερίου από την Κασπία στην ΕΕ. Το ελληνικό Δημόσιο σε βάθος 15ετίας θα έχει φορολογικά έσοδα 320 εκατ. ευρώ από τη φορολόγηση του τζίρου, ενώ θα εξασφαλίσει επιπλέον ποσότητες φυσικού αερίου 1 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως από εναλλακτική πηγή.
8 Γιατί είναι σημαντική η εναλλακτική προμήθεια φυσικού αερίου στη χώρα μας;
Η Ελλάδα μέχρι σήμερα έχει κύριο προμηθευτή τη ρωσική Gazprom. Αν προστεθεί ακόμη ένας προμηθευτής, η αγορά θα ανοίξει περισσότερο και ο καταναλωτής (μικρός ή μεγάλος) θα απολαύσει χαμηλότερες τιμές.
9 Τι σημαίνει για την ΕΕ η προμήθεια φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν και από άλλες πηγές αερίου της Κασπίας;
Η ΕΕ είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό εξαρτημένη ενεργειακά από τη ρωσική Gazprom, η οποία φυσικά έχει αποδειχθεί σε δύσκολες συνθήκες αξιόπιστος προμηθευτής. Ωστόσο, για τους ίδιους λόγους, για τη χώρα μας ακόμη μία πηγή εφοδιασμού θα συμβάλει καλύτερα στην ενεργειακή ασφάλεια των πολιτών της, καθώς και σε μείωση του κόστους θέρμανσης, λειτουργίας των επιχειρήσεων κ.λπ.
10 Γιατί η κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ ΙΙ επέλεξε τον αγωγό TAP έναντι του Nabucco West;
Γιατί η διαδρομή του Nabucco West ήταν μεγαλύτερη έναντι του TAP και με υψηλότερο κόστος. Θα διέσχιζε τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και την Αυστρία. Επίσης είχε ακόμη ένα σοβαρό εμπόδιο, ώστε να πάρει την ψήφο εμπιστοσύνης του Σαχ Ντενίζ ΙΙ. Ακουγε στο όνομα του αγωγού της Gazprom, τον South Stream. Αυτός βρίσκεται σε πιο προχωρημένο στάδιο.
