Διαλυμένες υπηρεσίες, απρόθυμοι υπαλλήλοι και αντικρουόμενα οικονομικά στοιχεία O φοροεισπρακτικός μηχανισμός έχει καταρρεύσει αλλά δεν πρόκειται για ένα νομοτελειακό φαινόμενο. Επειτα από τις εκλογές του 2009 η κυβέρνηση αποφάσισε να κάνει πιο αντικειμενικό τον νόμο για την επιλογή των διευθυντών και των προϊσταμένων στο Δημόσιο. Η πρόθεση ήταν σωστή, η εκτέλεσή της όμως καθυστέρησε αρκετούς μήνες, οι προηγούμενοι επικεφαλής των εφοριών (όπως και άλλων δημοσίων υπηρεσιών) κατέβασαν τα μολύβια αναμένοντας την αντικατάστασή τους και ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνουαδυνατούσε να δώσει διέξοδο. Δεκαοκτώ μήνες μετά, οικονομικοί παράγοντες και βουλευτές του ΠαΣοΚ καταγγέλλουν ότι οι εφορίες, αντί να ανασυνταχθούν, παραδόθηκαν στα χέρια των συνδικαλιστών και τα υγιή στοιχεία είτε παροπλίστηκαν είτε αδιαφορούν. Ενδεικτικό παράδειγμα: παρά τις έκτακτες συνθήκες, μόλις τώρα διορίζονται οι τμηματάρχες και οι ελεγκτές στις ΔΟΥ.
Το κράτος χάνει, κάποιοι κερδίζουν
Στα τελωνεία η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη. Οι υπάλληλοι, σύμφωνα με καταγγελίες που έφθασαν και στο γραφείο του υπουργού Οικονομικών, έχουν σταματήσει να κάνουν πραγματικούς ελέγχους. Αρκούνται σε μια απλή εξέταση των εγγράφων και των πιστοποιητικών που συνοδεύουν τα εκτελωνιζόμενα είδη. Τα χαρτιά όμως σπανίως εμφανίζουν παρατυπίες. Το κράτος χάνει πρόστιμα, αλλά οι λογαριασμοί των τελωνειακών φουσκώνουν. Οταν οι εκπρόσωποι της τρόικας κατά τον τελευταίο έλεγχο διαπίστωσαν ότι χάθηκαν έγγραφα από νταλίκες, οι υπάλληλοι του συγκεκριμένου τελωνείου ούτε νοιάστηκαν να αιτιολογήσουν την απώλεια. Αλλά και στην ερώτηση πώς δικαιολογείται ένας διευθυντής τελωνείου να έχει καταθέσει στον λογαριασμό του στη διάρκεια ενός έτους 2 εκατ. ευρώ, τους απάντησαν ότι αυτές είναι οι απολαβές για τη συγκεκριμένη θέση.
Το σύστημα της δημόσιας διοίκησης μοιάζει να είναι δομημένο σε ηφαιστειογενές έδαφος. Ακόμη και να κλείσει μια τρύπα στον μηχανισμό συλλογής εσόδων, η εσωτερική πίεση ανοίγει αμέσως άλλη σε μια διαφορετική υπηρεσία. Π.χ., στο ΙΚΑ. Τα έσοδα από τους μηχανισμούς ελέγχου του ιδρύματος παρουσιάζουν σημαντική μείωση. Συγκεκριμένα, από τη σύγκριση των εσόδων του Ιανουαρίου του 2010 και του Ιανουαρίου του 2011 καταγράφεται μια μείωση της τάξεως του 11%. Μια πρόχειρη ματιά στα αποτελέσματα των ελέγχων σε οικοδομές και σε επιχειρήσεις δείχνει ότι από την αρχή του έτους δεν πραγματοποιήθηκε ούτε ένας έλεγχος σε αρκετές περιοχές, π.χ. σε Αγία Παρασκευή, Βύρωνα, Νέο Κόσμο, Ξάνθη, Κόρινθο κ.α. Για το νέκρωμα των ελεγκτικών μηχανισμών ασφαλώς δεν ευθύνονται μόνο οι υπάλληλοι. Στο πόρισμα που έχει ετοιμάσει η Επιτροπή Σοφών για το ΕΣΥ και το οποίο αναμένεται να δοθεί αύριο στη δημοσιότητα φαίνεται ότι έχουν εκτοξευθεί οι δαπάνες για συμβάσεις με ιδιωτικά κέντρα.
Ανίκητα τα κυκλώματα
Στα νοσοκομεία από τη μία πλευρά έχει περιοριστεί η κρατική χρηματοδότηση και από την άλλη διοικητές μεγάλων νοσοκομείων της Αθήνας ομολογούσαν ωμά στα μεικτά κλιμάκια που κατήρτιζαν το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πρόγραμμα για την τριετία 2012-2013 ότι θεωρητικά έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν περαιτέρω τις δαπάνες τους σε ποσοστό 20%-30% αλλά πρακτικά δεν μπορούν (ή δεν θέλουν) να τα βάλουν με τα κυκλώματα που δρουν στον χώρο της Υγείας, ιδίως όσοι προέρχονται από τον χώρο αυτόν.
Η σπουδή να εφαρμοστεί ο «Καλλικράτης» δημιούργησε διοικητικά κενά εξαιτίας της κατάργησης των νομαρχιών και της μεταφοράς των αρμοδιοτήτων τους είτε στους δήμους είτε στις περιφέρειες χωρίς να υπάρχει σε όλες τις περιπτώσεις η κατάλληλη υποδομή ή επαρκές προσωπικό. Παράδειγμα, οι πολεοδομίες, όπου σημειώνονται πολύ μεγάλες καθυστερήσεις δίνοντας τη χαριστική βολή στην οικοδομική δραστηριότητα. Αναστάτωση είχε δημιουργηθεί με τα ΣΧΟΠ (επιτροπές που εγκρίνουν άδειες σε παραδοσιακούς οικισμούς κτλ.). Οι επιτροπές αυτές πέρασαν στους δήμους, ωστόσο η λειτουργία τους περιγραφόταν σε μια εγκύκλιο του υπουργείου Περιβάλλοντος η οποία κρίθηκε ασαφής.
Κόντρες υπουργών
Από αρκετούς υπουργούς εκφράζονται παράπονα για τους βραδείς ρυθμούς του υπουργείου Οικονομικών, ιδίως σε ό,τι έχει σχέση με την επιλογή συμβούλων αποκρατικοποιήσεων και τις καθυστερήσεις που υπάρχουν σε διάφορους διαγωνισμούς. Αλλά και στις κομματικές διαδικασίες ρωτήθηκε ο κ. Μ. Χρυσοχοΐδης αν συνεργάζεται με την υπουργό Περιβάλλοντος στην κατάρτιση των ρυθμιστικών σχεδίων των πόλεων ώστε να διασφαλίζεται η αναπτυξιακή διάσταση. «Δεν έχει ζητηθεί ποτέ η γνώμη μου»απάντησε ο υπουργός Ανάπτυξης. Η δημόσια διοίκηση έχει και μια πιο σκοτεινή πλευρά: στο Θριάσιο «άγνωστοι» κατέστρεψαν μια αποθήκη εμπορευμάτων προκαλώντας ζημιά 50 εκατ. ευρώ και προσπαθώντας να εμποδίσουν τον νέο αναπτυξιακό σχεδιασμό του ΟΣΕ στις εμπορευματικές μεταφορές.
ΝΕΥΡΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΛΑΘΟΣ ΤΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ
Θρίλερ με τα στοιχεία του ελλείμματος παίχτηκε το προηγούμενο διάστημα προκαλώντας νευρική κρίση στην κυβέρνηση.Ο πρόεδρος της ΕΛΣΤΑΤ κ. Α.Γεωργίουάφησε να διαρρεύσει ότι το έλλειμμα θα φτάσει στο 10,6%,αρνούμενος να αποδεχθεί ότι είχε κωδικοποιήσει λάθος τα στοιχεία που του έστειλε το υπουργείο Εργασίας για τα ασφαλιστικά ταμεία.Η Στατιστική Υπηρεσία είναι πλέον ανεξάρτητη αρχή και αυτή την ανεξαρτησία επικαλέστηκε ο κ.Γεωργίου όταν του επισημάνθηκε το σφάλμα από στελέχη του υπουργείου Οικονομικών.Σύμφωνα με πληροφορίες,κατήγγειλε στη Εurostat ότι δέχεται πιέσεις από την κυβέρνηση.Το θέμα έφθασε ως το Μέγαρο Μαξίμου καθώς ισοδυναμούσε με πυρηνική βόμβα στα θεμέλια της κυβέρνησης. Επιπλέον θα επανέφερε τα greek statistics από την ανάποδη,θα εμφανιζόταν η κυβέρνηση να «μαγειρεύει» τα στοιχεία για να… δυσχεράνει τη θέση της. Το υπουργείο Εργασίας έστειλε τα στοιχεία με επίσημη ενυπόγραφη επιστολή,ενώ το υπουργείο Οικονομικών αναζητούσε διαύλους για να φθάσουν τα στοιχεία στον προορισμό τους,καθώς μείωναν το έλλειμμα στο 10,3%,ενδεχομένως και πιο κάτω,και ο πρόεδρος της ΕΛΣΤΑΤ έλεγε ότι θα έστελνε το σύνολο των στοιχείων στη Εurostat τον Ιούνιο.Τα λάθη όμως ήταν τόσο εξόφθαλμα ώστε ο κ.Γεωργίου τελικώς υποχώρησε και ενσωμάτωσε στους πίνακες όλα τα στοιχεία για το έλλειμμα.
O φοροεισπρακτικός μηχανισμός έχει καταρρεύσει αλλά δεν πρόκειται για ένα νομοτελειακό φαινόμενο. Επειτα από τις εκλογές του 2009 η κυβέρνηση αποφάσισε να κάνει πιο αντικειμενικό τον νόμο για την επιλογή των διευθυντών και των προϊσταμένων στο Δημόσιο. Η πρόθεση ήταν σωστή, η εκτέλεσή της όμως καθυστέρησε αρκετούς μήνες, οι προηγούμενοι επικεφαλής των εφοριών (όπως και άλλων δημοσίων υπηρεσιών) κατέβασαν τα μολύβια αναμένοντας την αντικατάστασή τους και ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου αδυνατούσε να δώσει διέξοδο. Δεκαοκτώ μήνες μετά, οικονομικοί παράγοντες και βουλευτές του ΠαΣοΚ καταγγέλλουν ότι οι εφορίες, αντί να ανασυνταχθούν, παραδόθηκαν στα χέρια των συνδικαλιστών και τα υγιή στοιχεία είτε παροπλίστηκαν είτε αδιαφορούν. Ενδεικτικό παράδειγμα: παρά τις έκτακτες συνθήκες, μόλις τώρα διορίζονται οι τμηματάρχες και οι ελεγκτές στις ΔΟΥ.
